De meeste volwassenen met Downsyndroom maken gebruik van een vorm van dagbesteding. Dit varieert van belevingsgerichte dagbesteding voor mensen met aanzienlijke beperkingen, tot ontwikkelingsgerichte of arbeidsmatige dagbesteding. De scheidslijnen hiertussen zijn niet strak. Het aanbod is breed. Denk hierbij aan speciale horeca, theaterwerkplaats, atelier, bakkerij, winkel, productiewerk of zorgboerderij. Daarnaast doen veel mensen met Downsyndroom –variërend van een dagdeel tot een volle week- vrijwilligerswerk binnen reguliere bedrijven of instellingen.
Soms hebben mensen met Downsyndroom een betaalde (parttime) baan, bijvoorbeeld in een supermarkt, een keuken van een gewoon horecabedrijf, de strijkkamer van een zorginstelling voor ouderen of de kantine van een overheidsinstelling.
Wajong en betaald werk
Mensen met Downsyndroom komen in aanmerking voor een Wajong. Tot voor kort maakten sommige regels het voor Wajongers erg moeilijk om meer mee te doen in de maatschappij. Om hierin verandering te brengen is er per 1 januari 2021 een aantal verbeteringen doorgevoerd, onder andere:
- Als Wajongers een opleiding doen of gaan doen, behouden ze hun hele Wajonguitkering.
- Als Wajongers gaan werken, hebben ze een hoger inkomen dan als ze alleen een uitkering krijgen.
- Als Wajongers werken, houden ze naast hun uitkering 30 cent van iedere euro die ze verdienen.
- Als Wajongers werken met loondispensatie, houden ze meer dan 30 cent per euro.
- Als de Wajong-uitkering is gestopt, kunnen Wajongers tot hun AOW (Algemene Ouderdomswet) terugkomen in de Wajong wanneer de gezondheid weer verslechtert.
Dit zijn gunstige veranderingen. We weten dat soms wordt afgezien van een opleiding uit angst voor verlies van de Wajong. Ook wordt er soms niet gekozen voor een betaalde baan uit vrees niet te kunnen terugvallen in de Wajong, wanneer het na een tijdje minder goed mocht gaan met de persoon. Het lijkt erop dat die angsten met de nieuwe maatregelen niet meer nodig zijn.
Meer informatie
https://www.uwv.nl/particulieren/arbeidsbeperkt/veranderingen-wajong/index.aspx
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wajong
Werk en eigenwaarde
Of mensen nu in de dagbesteding werk verzetten, vrijwilligerswerk of betaald werk doen, werk is belangrijk voor de ontwikkeling en voor het gevoel van eigenwaarde. Dit wordt treffend verteld door Lize. Zij sprak op 3 maart 2015 bij de opening van Brownies en downieS Den Haag. De toespraak is gefilmd door onze SDS-collega met Downsyndroom David de Graaf. Kijk hier.
Meer informatie
Hier vind je een link naar een document met verhalen over mensen met Down syndroom aan het werk.
Get Down on It is een wat oudere film van de SDS over betaald werken (met begeleiding door een jobcoach). Wet- en regelgeving zijn inmiddels al weer anders. Maar inhoudelijk is de documentaire nog steeds relevant. Aan de hand van de verhalen van vijf jongvolwassenen met Downsyndroom geeft het een beeld van hoe het werken in een gewoon bedrijf eruit kan zien. Kijk Get Down on It hier.